Chirurgia szczękowa to dziedzina medycyny, która łączy ze sobą części składowe medycyny ogólnej, chirurgii plastycznej i stomatologicznej. Polega na leczeniu schorzeń jamy ustnej w tym zębów, szczęki, tkanek miękkich oraz twarzoczaszki.
Na oddział chirurgii szczękowej trafiają najtrudniejsze przypadki, takie jak uszkodzenia lub odkształcenie jamy ustnej. Dotyczy to też leczenia przewlekłych stanów zapalnych i usuwania zębów mądrości, redukcji wad zgryzu, czy aplikowania implantów.
Chirurg stomatolog, to nie jest lekarz dentysta. Mają podobny zakres pracy, jednak to zupełnie odmienne dziedziny zabiegowe. Dział stomatologiczny zajmuje się leczeniem wyłącznie w obrębie jamy ustnej. Natomiast chirurgia szczękowa obejmuje leczenie w zakresie twarzowej części czaszki, a zatem jest bardziej rozległym pojęciem.
KTO TO JEST CHIRURG SZCZĘKOWY?
Zniekształcenia twarzy i wady zgryzu
Deformacja twarzy w wyniku wrodzonych lub nabytych wad zgryzu, takich jak: wysunięta żuchwa, tyłozgryz, zgryz otwarty czy zgryz głęboki to jedne z najpowszechniejszych dolegliwości, którymi zajmuje się chirurg szczękowy. Zniekształcenie twarzoczaszki może też nastąpić na skutek urazów mechanicznych – wypadku samochodowego, upadku lub pobicia. Chirurg szczękowo-twarzowy może także polepszyć walory estetyczne twarzy pacjenta, formując pożądany zarys czy proporcje podbródkowi.
Zatrzymane zęby
Zatrzymanie zębów jest wtedy, gdy kończą wzrost, ale nie wyrzynają się nad błonę śluzową albo kształcą się w środku kości. Wynikiem tego jest poważny stan zapalny, mogą też wypierać pobliskie zęby w nieodpowiednie, co wiąże się z nieprzyjemnymi dolegliwościami bólowymi. Zazwyczaj zatrzymanie zębów odnosi się do ósemek. Chirurg szczękowo-twarzowy zapewnia ich usunięcie.
Stan zapalny, guz lub torbiel w obrębie jamy ustnej
Zaangażowanie chirurga szczękowo-twarzowego to niezbędne działanie, kiedy guz lub torbiel występuje w trudno dostępnym położeniu lub w okolicach zatok szczękowych. Chirurg też leczy stany zapalne kości, pochodzące od zębów.
Złamania kości szczęki
Do złamań może dojść na skutek wypadku, silnego uderzenia lub urazu. Tego rodzaju zabiegi chirurgii twarzowo-szczękowej odbywają się w miejscowym znieczuleniu. W groźniejszych przypadkach podaje się ogólne znieczulenie. W obszarze złamania zazwyczaj umieszczane są odpowiednie szyny, protezy bądź metalowe mikropłytki. Przybierają one różne kształty, ze względu na możliwość wyginania ich do odpowiedniego kształtu, dla złamanej kości.
Resekcja korzeni zębów
Ten zabieg wykonuje się głównie na zębach jedno-korzeniowych zwłaszcza w sytuacji, gdy przekształcenia w wierzchołku korzenia są powodem stanów zapalnych jamy ustnej. Kwalifikują się też zmiany chorobowe przy wierzchołku korzenia, zapalanie na skutek utkwienia ciała obcego, rozłamu korzenia zęba z martwą miazgą. W przypadku resekcji nie ma konieczności usuwania całego zęba. Zwalcza się głównie przyczyny dolegliwości. Wyrywany jest tylko zmieniony fragment korzenia. Pacjent jest pod znieczuleniem podczas zabiegu. Po zlikwidowaniu zmienionej tkanki wspólnie z wierzchołkiem korzenia, osłania przed ryzykiem kolejnego stanu zapalnego, przy pomocy uszczelnieniu kanału i uzupełnieniu ubytku.
Chirurgiczne sprowadzenie do łuku zębów zatrzymanych
Zazwyczaj dotyczy kłów. Gdy ząb, w trakcie rozwoju miał niedużo miejsca w szczęce albo został wykrzywiony, ortodoncyjnie wprowadza się go do łuku zębowego. Po określeniu jego położenia dzięki diagnostyce radiologicznej, odkrywa się go chirurgicznie i przytwierdza zamek ortodontyczny, by przemieścił się na właściwe miejsce w łuku zębowym.
Implanty zębów
Braki w zębach powstają z wielu powodów. Zazwyczaj jest to zaniedbanie higieny jamy ustnej, cukrzyca czy osteoporoza, wypadek albo palenie tytoniu. Chirurg szczękowo-twarzowy, daje możliwość wypełnienia braków , wszczepiając implanty zębów. Taki zabieg ma dużo zalet, na przykład zapewnia absolutną estetykę i funkcje, porównywalne do pozostałych zębów.
Plastyka tkanki kostnej i tkanek miękkich
Chirurg szczękowo-twarzowy przeprowadza zabiegi na tkankach kostnych i miękkich, po to by polepszyć estetykę szczęki. Odbywają się też przed leczeniem protetycznym czy wszczepieniem implantów zębowych. Kuracja ma wówczas na celu pozbycie się wszelkich nierówności, fałdek czy zgrubień, żeby jama ustna spełniała warunki utrzymania ruchomej protezy. Te zabiegi dotyczą też rozszczepienie wyrostka zębodołowego, zwiększenie gęstości tkanki kostnej albo polepszenia dna jamy nosowej i zatoki szczękowej.
Co jeszcze warto wiedzieć?
Na wizytę u chirurga szczękowego potrzebne jest skierowanie. Można je odebrać u każdego lekarza – nie tylko stomatologa, lecz także lekarza rodzinnego. Wyłącznie pacjenci po urazach albo w ostrych stanach zapalnych zostaną przyjęci bez skierowania.
Plusem jest to, że chirurgia szczękowo-twarzowa jest dostępna na NFZ w miejscach, które mają zawarte umowy na świadczenia z zakresu chirurgii szczękowej. Czas oczekiwania zwykle jest zależny od ilości pacjentów i wielkości miasta.
